Volgens een nieuwe enquête van Vias institute gebruikt 1 op de 10 Belgen achter het stuur een manier om de alcoholcontroles te vermijden. Dat zijn er dubbel zo veel als 4 jaar geleden. Toch is de pakkans in die periode toegenomen. Ruim 1 op de 3 Belgen is in de laatste 3 jaar achter het stuur gecontroleerd op alcohol. De helft van de Belgen brengt een vriend of vriendin naar huis als die aanstalten maken om dronken achter het stuur te kruipen.
Om de mening te kennen van de Belg over alcohol achter het stuur werd een representatieve steekproef van 1000 Belgen bevraagd. In 2018 werd een soortgelijke enquête uitgevoerd zodanig dat we zinvolle vergelijkingen kunnen maken.
7% gebruikt sociale media om alcoholcontroles te vermijden
11% van de Belgische bestuurders doet beroep op middelen om alcoholcontroles te vermijden. Dat is meer dan een verdubbeling ten opzichte van 2018. Toen gebruikte 5% een middel om alcoholcontroles te omzeilen. Er zijn echter grote verschillen tussen de regio’s. In Wallonië (16%) en Brussel (21%) wordt er veel vaker dan in Vlaanderen (7%) gebruikt gemaakt van middelen om de alcoholcontroles te omzeilen.
Gebruikt u middelen om alcoholcontroles te vermijden?
|
|
Wallonië |
Brussel |
Vlaanderen |
Totaal België |
|
Ja, sociale media |
10% |
13% |
5% |
7% |
|
Ja, een radarverklikker |
5% |
9% |
2% |
4% |
|
Ja, een applicatie |
1% |
5% |
2% |
2% |
|
Ja, iets anders |
0,5% |
0,3% |
0,7% |
0,6% |
|
Totaal ‘ja’ |
16% |
21% |
7% |
11% |
Andere bestuurders waarschuwen voor alcoholcontroles getuigt van weinig burgerzin. De bestuurder onder invloed gaat immers mogelijk blijven rijden, maar via een andere route. Dat kan uiteraard zeer kwalijke gevolgen hebben voor de verkeersveiligheid. Tijdens alcoholcontroles controleert de politie niet trouwens alleen op alcohol, maar komen vaak ook andere inbreuken aan het licht (onverzekerd rijden, gezochte personen, etc).
Pakkans toegenomen de laatste 4 jaar
36% van de Belgische bestuurders geeft aan in de afgelopen 3 jaar een alcoholcontrole te hebben ondergaan. Dat is iets meer dan in 2018 (33%).
In totaal geeft 2 op de 3 Belgische bestuurders (66%) aan ooit op alcohol achter het stuur gecontroleerd te zijn. Dat is in vergelijking met 2018 een stijging. Toen gaf 60% aan dat ze in de voorbije ooit gecontroleerd werden.
De pakkans is met andere woorden de 4 jaren licht toegenomen. Dat ondanks het feit dat er door de coronapandemie tijdelijk minder controles geweest zijn.
Nultolerantie? De meningen zijn verdeeld
De publieke opinie is verdeeld als het gaat over de mogelijkheid om nultolerantie voor alcohol achter het stuur in te voeren. 45% van de Belgen is voorstander, iets minder dan 4 jaar geleden, toen was 48% nog voorstander. 55% is tegen nultolerantie.
Bij de tegenstanders willen sommigen zelfs de alcohollimiet terug verhogen. In totaal 11% van de Belgische bestuurders wil de limiet zelfs naar 0,8 promille brengen, wat tot 1994 de wettelijke alcohollimiet was. Tijdens de coronacrisis is het drankverbruik toegenomen, wat mogelijk ook voor een verandering in het draagvlak voor nultolerantie heeft gezorgd.
In Vlaanderen zijn er iets meer voorstanders (47%) dan in Wallonië (39%). De verschillen zijn vooral leeftijdsgebonden. Bij de jonge bestuurders tussen 18-34 jaar is 54% voorstander, bij de bestuurders ouder dan 55 jaar is dat slechts 36%.
Hoewel de meeste bestuurders bij een letselongeval ver boven de wettelijke alcohollimiet zitten, kan nultolerantie zeker een rol spelen in het terugdringen van het aantal verkeersdoden door alcohol achter het stuur. Vanuit communicatiestandpunt is nultolerantie veel duidelijker. Uit eerder onderzoek van Vias bleek al dat er jaarlijks 17 doden, 20 zwaargewonden en 315 lichtgewonden mee vermeden kunnen worden op onze wegen.
Familiefeestjes en etentje met vrienden nodigen uit tot drankgebruik
Vooral bij een etentje of bezoek bij vrienden (32%) zijn we geneigd om toch alcohol te drinken, ook al moet je zelf nog met de wagen naar huis. Ook familiefeesten zoals een trouw of communie (31%) zijn risicomomenten. Als je zelf een feestje organiseert is het belangrijk om voldoende alcoholvrije alternatieven te voorzien.
De helft brengt vriend veilig thuis als die gedronken heeft en nog wil rijden
De helft van de Belgische bestuurders (48%) brengt een vriend of vriendin die te veel gedronken heeft naar huis wanneer die toch aanstalten maakt om dronken achter het stuur te kruipen. Op die manier wordt er vermeden dat een persoon onder invloed de weg op gaat. 1 op de 8 (13%) maakt een opmerking, maar laat de bestuurder zelf de keuze om al dan niet te rijden. Slechts 3% zegt niets.
1 op de 4 zegt niets wanneer onbekende met te veel op toch wil rijden
Wanneer de persoon die te veel gedronken heeft een onbekende is, zijn we veel minder geneigd om hem of haar aan te spreken op zijn gedrag.
Slechts 10% brengt dan de dronken persoon naar huis, 1/3 (36%) zoekt wel een oplossing zoals een taxi die vermijdt dat hij moet hij of zij moet rijden. Verontrustender is dat 1 op de 4 (24%) helemaal niets zegt.
Of de persoon die dronken achter het stuur wil kruipen nu een bekende of onbekende is, de gevolgen van zijn of haar daden kunnen even groot zijn.
Conclusie
De mentaliteit van de Belgische bestuurder ten opzichte van alcohol blijft een probleem. Steeds vaker zoeken Belgische bestuurders een manier om aan alcoholcontroles te ontsnappen. Een bestuurder die niet drinkt, heeft geen reden om een controle te vermijden.
De pakkans is de jaren wel toegenomen, maar het blijft essentieel om in te zetten op een bredere mentaliteitswijziging. Niet drinken en rijden doe je niet alleen om aan een boete of rijverbod te ontsnappen. Het is vooral een keuze om te zorgen dat je jezelf en alle andere weggebruikers niet in gevaar brengt.
